Skip to content

Zbiory i projekty

Zbiory Muzeum Wódki powstały z połączenia unikatowych w skali światowej, przebogatych kolekcji Adama Łukawskiego i Piotra Popińskiego. Tysiące butelek, kieliszków, naczyń, winiet, menu, reklam, szyldów, fotografii, reprodukcji, grafik i innych obiektów układają się w spójną opowieść prezentującą losy zakładów produkcyjnych, ich wyrobów oraz ludzi, którzy od końca XVIII wieku działali w przemyśle gorzelniczym.

Historyczna butelka wódki Baczewski w Muzeum Wódki
Historyczna butelka wódki Baczewski w Muzeum Wódki

W centrum Muzeum znajdują się obiekty, stanowiący prawdziwą „relikwię” tematu: papierośnica i laska samego Józefa Baczewskiego – w drugiej połowie XIX w. właściciela słynnej rodzinnej fabryki we Lwowie, ojca nowoczesnej polskiej produkcji wódczanej, w swoim czasie największego producenta alkoholu w Polsce i jednego z największych w Europie.

Właśnie wspomnienie o producentach, zarówno wielkich, jak i całkiem lokalnych, oraz o ich nieprzeciętnych dokonaniach nadaje ton kolekcji, buduje narrację i opowiada historię, stanowiącą ważny, nieczęsto dotąd opisywany wątek w społecznych dziejach Polski i świata. W Muzeum nie mogło także zabraknąć przedmiotów, które pamiętają ważne historyczne wydarzenia, takich jak menażka żołnierza wojsk napoleońskich pozostawiona podczas odwrotu cesarza spod Moskwy, shakera używanego na pokładzie statku Queen Elizabeth czy oryginalnego wydania „Kalendarza gorzelniczego” z 1895 r. zawierającego całą ówczesną wiedzę na temat procesu tworzenia wódki.

Muzeum podzielone jest na przestrzenie, opisujące i ilustrujące główne okresy w dziejach produkcji wódki w Polsce, kraju który dał ją światu.

Przestrzeń I

Na początku zwiedzający poznają dwa wielkie nazwiska z początków krajowego przemysłu spirytusowego, aż do drugiej wojny światowej wyznaczające najwyższe standardy produktów: lwowskiej rodziny Baczewskich (1782) oraz Jakuba Haberfelda z Oświęcimia (1804). Po nich następują producenci z okresu 1814–1848, wywodzący się zarówno z dawnych sfer magnackich, z powodów ekonomicznych zainteresowanych rozwojem gorzelnictwa w swoich dobrach, jak też nowocześni przemysłowcy, zdobywający swe fortuny podbojem rynku spożywczego, m. in. Zamkowe Zakłady Przemysłowe Arcyksięcia Fryderyka (Cieszyn), Potocki (Łańcut), Fraenkel (Biała), Tarnowski (Dzików), Lubomirski (Przeworsk), Prochownik / Gaede (Poznań), Kantorowicz (Poznań) i Winkelhausen (Starogard).

Przestrzeń II

Druga przestrzeń oraz część trzeciej poświęcone zostały drugiej połowie XIX w. i początkowi XX w. – jednemu ze „złotych okresów” produkcji wódki, gdy świat zawojowały nowe rozwiązania nie tylko w zakresie doskonalenia gatunków i smaków, ale także wprowadzenia szerokiej reklamy, bardzo ozdobnych i zróżnicowanych karafek oraz bogato ilustrowanych etykiet. Jak można się przekonać dzięki wyborowi eksponatów, wódkę wytwarzały wówczas całe szeroko rozumiane ziemie polskie, od Wielkopolski (Leszno, Poznań, Ostrów, Gniezno) poprzez „zagłębia” producentów w centrum kraju (m. in. Rektyfikacja Warszawska, Siedlce, Łódź, Piotrków) i na Śląsku, aż po najdalsze Kresy (Luboml, Stryj, Stanisławów, Lwów).

Przestrzeń III

W trzeciej przestrzeni znalazł się też okres II Rzeczypospolitej, z zaznaczającą się silną obecnością państwa w produkcji wódek w postaci Państwowego Monopolu Spirytusowego, z którym współistniały zarówno tradycyjne, jak i nowe przedsiębiorstwa prywatne. Odrębne miejsce zarezerwowano dla czasów okupacji niemieckiej, obszarów Generalnego Gubernatorstwa i ziem bezpośrednio wcielonych do Rzeszy, a także dla okresu PRL.

Wystawy Muzeum Wódki - Wódka i szkło
Wystawy Muzeum Wódki - Wódka i szkło

Projekty

Muzeum Wódki to ponad 10 000 obiektów związanych z historią narodowego trunku Polaków. Ta opowieść wymaga jednak nieustannej aktualizacji i rozwoju. Jej nośnikiem jest obiekt – zwykła butelka, karafka, etykieta, fotografia – coś co każdy może mieć w swoim domu jako pamiątkę rodzinnego spotkania, niezwykłego wydarzenia czy też prezent podarowany przez członka rodziny lub przyjaciela. Celem naszego Muzeum jest zebranie tych wszystkich przedmiotów w jednym miejscu. Chcemy odtworzyć historię poprzez opowieść naszych gości i ich obiektów.

Jeśli możesz nam w tym pomóc i przekazać obiekt napisz lub zadzwoń: